Q&A 9 คำตอบสำคัญเส้นเลือดขอด ที่ไม่ควรมองข้าม

ถามปุ๊บ ตอบปั๊บ กับปัญหาเส้นเลือดขอด ที่มีการถามเข้ามาหลังไมค์กันจำนวนมาก เชื่อว่าหลายคนอาจเคยเห็นผ่านโซเชียลมีเดียมาบ่อยครั้ง ถึงการแชร์เกี่ยวกับพฤติกรรมและวิธีปฏิบัติตัวเพื่อช่วยดูแลเส้นเลือดขอด “ด้วยตัวเองได้ง่ายๆ แบบไม่ต้องผ่าตัด” เช่น การรับประทานอาหาร ทานผักผลไม้ที่เป็นตระกูลเบอร์รี่ สมุนไพร การทายา การกดนวด หรือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมท่าทางบ่อยๆ จากสิ่งที่กล่าวมาข้างต้นอาจมีบางส่วนที่ถูกต้อง แต่ก็ยังมีอีกหลายคำถามที่เดอควีนส์เล็งเห็นว่าหากมีการเผยแพร่กันออกไป อาจสร้างความเข้าใจผิดกันได้ง่ายๆ ซึ่งส่งผลเสียต่อการรักษาในระยะยาว หรืออาจทำให้เส้นเลือดขอดเป็นหนักกว่าเดิมได้ บทความนี้จึงได้รวบรวม 9 คำถามที่สำคัญ และ 9 คำตอบที่ไม่อยากให้มองข้าม เพื่อป้องกันความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับการดูแลเส้นเลือดขอด และลดความเสี่ยงไม่ให้เส้นเลือดขอดลุกลามหรือเป็นหนักกว่าเดิม อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมกันได้ที่นี่

ก่อนอื่นเราต้องรู้ก่อนว่า เส้นเลือดขอดนั้นเกิดจากภาวะความดันในหลอดเลือดดำที่สูงขึ้น ทำให้หลอดเลือดดำมีการขยายตัวเพื่อลดความดัน ที่เกิดจากพฤติกรรมต่างๆ เช่น ยืนนาน เดินบ่อยๆ หรือภาวะน้ำหนักเกิน โดยพฤติกรรมดังกล่าวจะทำให้มีความดันลงมาที่เส้นเลือดบริเวณขาค่อนข้างสูง เช่นเดียวกับผู้ที่มีน้ำหนักเกิน เมื่อเกิดขึ้นต่อเนื่องเป็นเวลานานก็ส่งผลให้ลิ้นหลอดเลือด ที่ทำหน้าที่คอยเปิด-ปิดการไหลเวียนเลือด เกิดความเสียหาย เมื่อเลือดไม่สามารถไหลผ่านได้ปกติ ย่อมทำให้เกิดการตกค้างสะสมของเลือด จนเกิดเป็นเส้นเลือดขอดตามมาได้นั่นเอง

เส้นเลือดขอดสามารถลุกลามได้ถึง 6 ระดับ ที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพผิวและสุขภาพขาได้

Q กินอะไรลดเส้นเลือดขอด A อาจเคยเห็นผ่านโซเชียลฯ ที่มีการแชร์ว่า การรับประทานอาหารที่มีสารฟลาโวนอยด์ เช่น บลูเบอร์รี่ หรือผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ และดาร์กช็อกโกแลต จะช่วยให้เส้นเลือดขอดหายได้ ความจริงแล้วเป็นเพียงความเชื่อผิดๆ เพราะอาหารไม่สามารถช่วยรักษาเรื่องหลอดเลือดขอดได้โดยตรง ถึงแม้จะมีสารอาหารที่จำเป็นต่อระบบหมุนเวียนเลือด แต่ก็มีปริมาณน้อยมากและไม่สามารถแก้ไขลิ้นหลอดเลือดที่เสื่อมสภาพไปแล้วได้ หากมีอาการเส้นเลือดขอด ควรพบแพทย์เพื่อรับการรักษาตามความเหมาะสม

แล้วสมุนไพรล่ะ สามารถรักษาเส้นเลือดขอดได้ไหม ว่ากันว่าสมุนไพรบางชนิด เช่น ใบบัวบก กระเจี๊ยบแดง พริก กระเทียม ผักชี จะช่วยรักษาเส้นเลือดขอดได้ คำตอบคือ ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่ชัดเจนในการใช้สมุนไพรเพื่อมารักษาโรคหลอดเลือดขอดเป็นหลัก ทั้งนี้การใช้ยาสมุนไพรบางชนิดอาจช่วยลดอาการบางอย่างที่เกิดจากการเป็นเส้นเลือดขอดได้ เช่น อาการบวม ปวดเมื่อย แต่ไม่สามารถใช้ในการรักษาเส้นเลือดขอดให้หายขาดได้

Q มีวิธีรักษาเส้นเลือดขอด ด้วยตัวเองไหม A คำตอบคือไม่ เพราะเราไม่สามารถกำจัดเส้นเลือดขอดที่เป็นแล้วให้หายไปได้ด้วยตัวเองที่บ้าน แต่การดูแลตัวเองให้ดี ก็สามารถช่วยบรรเทาอาการและชะลอไม่ให้เส้นเลือดขอดแย่ลงกว่าเดิมได้ เช่น การออกกำลังกายสม่ำเสมอ รักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่นเกินไป ยกขาให้สูง และสวมถุงน่องทางการแพทย์ รวมถึงหลีกเลี่ยงการยืนหรือเดินเป็นเวลานาน

Q ยาทารักษาเส้นเลือดขอด ยี่ห้อไหนดี A ยาทาภายนอกไม่สามารถใช้ในการรักษาเส้นเลือดขอดให้หายได้ อาจทำได้เพียงบรรเทาอาการปวดบวม เมื่อยล้า หรือการอักเสบเท่านั้น เช่น ยา Hirudoid Forte Cream ยา VARIX Herboloid Cream หรือยา Natural Sense Varicose Cream เนื่องจากเส้นเลือดขอดเป็นความผิดปกติที่เกิดขึ้นจากภายใน การทายาภายนอกจึงเป็นเพียงการบรรเทาอาการ แต่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ สำหรับการรักษาเส้นเลือดขอดที่ถูกวิธี ได้แก่ การฉีดสลาย เลเซอร์ การรักษาด้วยคลื่นวิทยุ การผ่าตัด หรือการสวมถุงน่องเส้นเลือดขอด ด้วยเหตุนี้ หากมีอาการเส้นเลือดขอดหรืออาการแทรกซ้อน ควรปรึกษาแพทย์

สำคัญ ยาทาภายนอกเพื่อบรรเทาอาการเส้นเลือดขอดทุกชนิด ควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ หรือเภสัชกร

Q เส้นเลือดขอดหายเองได้ไหม A เส้นเลือดขอดเกิดจากการทำงานที่บกพร่องของลิ้นหลอดเลือดภายใน ด้วยเหตุนี้เส้นเลือดขอดโดยส่วนใหญ่จึงไม่สามารถหายเองได้ และเมื่อเวลาผ่านไปอาการอาจแย่ลงกว่าเดิมได้ อย่างไรก็ตาม ผู้ที่เป็นเส้นเลือดขอดในระยะแรก สามารถชะลอการเกิดเส้นเลือดขอดเพิ่ม หรือบรรเทาอาการได้ ด้วยการสวมถุงน่องทางการแพทย์ ปรับเปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ หรือออกกำลังกายเบาๆ สำหรับเส้นเลือดขอดที่รุนแรง จำเป็นต้องได้รับการรักษาจากแพทย์

Q มีวิธีชะลอ หรือป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอดไหม A สำหรับการบรรเทาอาการและชะลอการเกิดเส้นเลือดขอด คือ พยายามไม่นั่งไขว่ห้าง เดินออกกำลังกาย ร่วมกับการฝึกกล้ามเนื้อขาให้แข็งแรง เช่น การกระดกข้อเท้า เปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ ไม่ยืนหรือเดินนานเกินไป จะช่วยให้หลอดเลือดทำงานได้ดีขึ้น และส่งเลือดกลับจากขาได้ดีขึ้น ในบางรายแพทย์อาจจะแนะนำให้ใส่ถุงน่องทางการแพทย์เพื่อชะลออาการ

ส่วนกรณีป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอด ในผู้ที่มีอาชีพเสี่ยง เช่น หมอ พยาบาล ครู แม่ค้า พ่อค้า หรือเซลล์ อาจต้องหมั่นสังเกตพฤติกรรมตัวเองเป็นประจำ เพื่อป้องกันการอยู่ในท่าเดิมซ้ำๆ และหากหลีกเลี่ยงได้ยาก ควรใส่ถุงน่องทางการแพทย์ เพื่อช่วยเสริมแรงปั๊มเลือดจากขา ให้ไหลเวียนเข้าสู่หัวใจได้ดีขึ้น และช่วยป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอด

Q มีวิธีนวดเส้นเลือดขอดไหม สามารถรักษาเส้นเลือดขอดได้จริงหรือเปล่า A การกดนวดบริเวณเส้นเลือดขอด ไม่ได้ช่วยทำให้อาการเส้นเลือดขอดดีขึ้นหรือหายไป แต่จะช่วยบรรเทาอาการตึงหรือปวดเมื่อยที่เกิดจากเส้นเลือดขอดได้เท่านั้น การนวดอาจทำให้เส้นเลือดขอดดูยุบลงชั่วคราวจากการรีดเลือด แต่เมื่อปล่อยมือเส้นเลือดขอดก็จะกลับมาปรากฏให้เห็นเหมือนเดิม จึงสรุปได้ว่าการกดนวดไม่ได้เป็นการรักษาที่ถูกต้อง แต่ก็สามารถช่วยลดอาการปวดตึงเมื่อยได้

Q เส้นเลือดขอดที่ขา รักษายังไง A การรักษามีหลายวิธี ขึ้นอยู่กับระยะของอาการ โดยวิธีที่ช่วยในการรักษา ได้แก่ การฉีดสลายเส้นเลือดขอด เลเซอร์ การรักษาด้วยคลื่นวิทยุ และการผ่าตัด ซึ่งแพทย์จะประเมินและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับคนไข้แต่ละราย

Q ทำอย่างไรให้เส้นเลือดขอดหาย A สำหรับวิธีการรักษาที่นิยมนำมาใช้กับเส้นเลือดขอดขนาดเล็กถึงปานกลาง คือการฉีดสลายเส้นเลือดขอด (Sclerotherapy) เนื่องจากไม่ต้องผ่าตัด ไม่ต้องพักฟื้นนาน ขั้นตอนไม่ยุ่งยาก และใช้เวลาไม่นาน (15-30 นาที) โดยแพทย์จะฉีดตัวยาที่ผ่านการรับรองจาก อย. เข้าไปในหลอดเลือดดำโดยตรง ตัวยาจะทำให้ผนังภายในหลอดเลือดเกิดการอักเสบและเสียหาย ทำให้เส้นเลือดเกิดการตีบตันและฝ่อไปในที่สุด ซึ่งร่างกายจะค่อยๆ กำจัดออกไปเอง

Q รักษาเส้นเลือดขอดมีค่าใช้จ่ายเท่าไหร่ แพงไหม A ค่าใช้จ่ายขึ้นอยู่กับความรุนแรงและวิธีรักษา หากปล่อยไว้จนต้องผ่าตัด ค่าใช้จ่ายอาจเริ่มต้นที่หลักหมื่น แต่หากรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ ด้วยวิธีฉีดสลาย จะช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายได้มากขึ้น เพราะไม่ต้องมีค่าใช้จ่ายในการนอนโรงพยาบาล การฉีดสลายจะเริ่มต้นที่หลักพันบาท โดยค่าใช้จ่ายอาจเพิ่มขึ้นตามปริมาณยาและระดับของเส้นเลือดขอด แพทย์จะเป็นผู้ประเมินและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

เดอควีนส์ คลินิก มีบริการรักษาเส้นเลือดขอดด้วยการฉีดสลาย มีทีมแพทย์มากประสบการณ์ในการรักษาเส้นเลือดขอดมาแล้วหลายพันเคส นำทีมโดยคุณหมอโบว์ แพทย์ชำนาญการที่อาจนำตัวยาจากเยอรมันมาเตรียมเป็นรูปแบบโฟม ซึ่งเป็นเทคนิคที่อาจช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษา ข้อดีของรูปแบบโฟมคือสามารถแทนที่เลือดในหลอดเลือดและสัมผัสกับผนังหลอดเลือดได้ดี เหมาะสำหรับฉีดเส้นเลือดขอดขนาดเล็กถึงขนาดกลาง

อาจเริ่มเห็นการเปลี่ยนแปลงได้ตั้งแต่ครั้งแรกที่ทำ และเมื่อเวลาผ่านไป 2-4 สัปดาห์หรือนานกว่านั้น เส้นเลือดขอดจะค่อยๆ สลายไปจนดูจางลง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการปฏิบัติตัวหลังทำ แพทย์จะมีการติดตามผลการรักษาอย่างต่อเนื่อง และให้คำแนะนำ เช่น การออกกำลังกายด้วยการเดินเพื่อส่งเสริมการไหลเวียนโลหิต และการสวมถุงน่องเส้นเลือดขอด

สำหรับใครที่พบปัญหาเส้นเลือดขอดตั้งแต่ระยะแรก ควรรีบปรึกษาแพทย์ก่อนที่อาการจะลุกลาม ซึ่งอาจทำให้มีค่าใช้จ่ายในการรักษาสูงขึ้น สามารถส่งภาพให้แพทย์ประเมินเบื้องต้น หรือปรึกษาฟรีไม่มีค่าใช้จ่ายได้ที่ @dequeensclinic หมอตอบเอง หรือ Walk in ได้ทั้ง 2 สาขา ได้แก่ คลินิกความงามสาขาเพชรบุรี และคลินิกความงามสาขาชลบุรี …เส้นเลือดขอดไม่ใช่เรื่องน่ากลัว เพียงรักษาอย่างถูกวิธี ก็สามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ